TMS Tedavisi

TMS Tedavisi: Beyin Üzerine Etki Eden Bilimsel Bir Yenilik

1. TMS Nedir?

Öncelikle bu yazı bilgilendirme amaçlıdır. 

TMS (Transkraniyal Manyetik Stimülasyon), beynin belirli bölgelerine manyetik alanlar yoluyla non-invaziv (cerrahi olmayan) uyarılar göndererek nöronların aktivitesini düzenleyen bir tedavi yöntemidir.
Bu yöntem, beyin hücreleri arasındaki iletişimi güçlendirerek depresyon, anksiyete, obsesif kompulsif bozukluk (OKB), dikkat eksikliği, migren, Parkinson hastalığı ve benzeri nöropsikiyatrik bozuklukların tedavisinde etkili sonuçlar sağlamaktadır.

TMS, herhangi bir ilaç kullanımı veya anestezi gerektirmeden, beyin devrelerinin doğal işleyişini yeniden düzenler. Böylece beynin denge, motivasyon, dikkat ve duygu durum merkezleri arasında daha sağlıklı bir iletişim kurulur.

2. TMS Nasıl Çalışır?

Beynimiz milyarlarca nöronun (sinir hücresi) oluşturduğu karmaşık bir ağ sistemidir. Bu nöronlar, birbirleriyle elektriksel ve kimyasal sinyaller aracılığıyla iletişim kurar.
Depresyon, anksiyete, dikkat eksikliği, Parkinson, kronik ağrı gibi birçok nöropsikiyatrik rahatsızlıkta bu iletişim dengesiz hale gelir.

TMS tedavisi bu dengesizliği düzeltmeyi amaçlar:

• Manyetik alan, hedeflenen beyin bölgesine (örneğin depresyonda “sol dorsolateral prefrontal korteks”) kısa darbeler gönderir.

• Bu uyarılar, sinir hücrelerinin ateşlenme eşiğini değiştirir.

• Beyin bölgeleri arasındaki iletişim yeniden dengelenir.

• Zaman içinde bu etki kalıcı bir nöroplastisite (beyin bağlantılarının yeniden yapılanması) yaratır.

Bu nedenle TMS, yalnızca semptomları baskılamakla kalmaz, aynı zamanda beynin çalışma biçimini kalıcı olarak iyileştirir.

3. TMS Tedavisinin Kullanıldığı Alanlar

TMS başlangıçta depresyon tedavisi için geliştirilmiş olsa da, günümüzde çok daha geniş bir alanda etkili olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır.

a. Depresyon

En yaygın kullanım alanıdır. Özellikle ilaçlara yanıt vermeyen majör depresif bozukluk hastalarında yüksek başarı oranları bildirilmiştir.

• Klinik çalışmalarda %70’e varan iyileşme oranı

• Yan etkisiz ve uzun vadeli etki

• Tedavi sonrası yaşam kalitesinde belirgin artış

b. Anksiyete (Kaygı Bozukluğu)

TMS, beyin ağlarını sakinleştirerek aşırı düşünce döngülerini azaltır. Kaygı düzeyi düşer, uyku kalitesi artar.

c. Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)

FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) tarafından onaylanan özel TMS protokolleri, orbitofrontal korteks ve anterior singulat korteks bölgelerinde denge sağlar. Takıntılı düşünceler azalır.

d. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)

TMS, özellikle dikkat kontrolünden sorumlu prefrontal bölgeyi uyararak odaklanma ve davranış düzenleme becerilerini geliştirir.

e. Parkinson ve Felç Sonrası Rehabilitasyon

Motor korteksi uyararak hareket koordinasyonunu artırabilir. Bazı merkezlerde fizik tedaviye ek destek olarak kullanılır.

f. Kronik Ağrı, Migren ve Uyku Bozuklukları

TMS’nin ağrı algısını değiştiren etkisi, özellikle fibromiyalji, migren, uyku apnesi ve kronik yorgunluk durumlarında da araştırılmaktadır.

4. TMS Tedavi Süreci Nasıl İlerler?

1. Değerlendirme Aşaması

Tedavi öncesinde psikiyatrist veya nörolog tarafından detaylı bir klinik değerlendirme yapılır.
Hastanın öyküsü, ilaç geçmişi, EEG veya beyin görüntüleme sonuçları incelenir.

2. Hedef Bölgenin Belirlenmesi

Her bireyin beyin yapısı farklıdır. Bu nedenle hedeflenecek bölge (örneğin depresyonda sol prefrontal korteks) kişiye özel olarak belirlenir.

3. Seans Uygulaması

• Seans ortalama 20-30 dakika sürer.

• Hasta oturur pozisyonda olur.

• Başına özel bir TMS cihazı yerleştirilir.

• Cihaz, kısa manyetik darbeler gönderir (bu esnada “tıklama” sesi duyulur).

• İşlem ağrısızdır; sadece hafif bir dokunma veya kas seğirmesi hissedilebilir.

4. Tedavi Süresi

Genellikle 20–30 seans uygulanır. (Günde 1 seans, haftada 5 gün şeklinde.)
İlk etkiler 5–10 seans sonunda fark edilmeye başlanır.

5. Takip ve Sürdürme

Bazı vakalarda, birkaç ay sonra “destekleyici seanslar” yapılabilir.
Tedavi sonrası hasta psikoterapi, egzersiz ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarıyla desteklenirse sonuçlar daha kalıcı olur.

TMS aşağıdaki durumlarda uygulanabilir:

• İlaç tedavisine dirençli depresyon

• Anksiyete ve panik bozukluğu

• Obsesif kompulsif bozukluk (OKB)

• Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB)

• Parkinson hastalığı ve diğer nörolojik rahatsızlıklar

• Kronik ağrı, migren, fibromiyalji, uyku bozuklukları

Her hasta için uygulama bölgesi, seans sıklığı ve uyarı protokolü kişiye özel olarak planlanır.

5. TMS’in Avantajları

✅ İlaçsız bir yöntemdir: Beyine doğrudan etki eder, kimyasal madde alınmaz.
✅ Yan etkileri minimaldir: Hafif baş ağrısı veya geçici yorgunluk dışında ciddi bir yan etki bildirilmemiştir.
✅ Cerrahi değildir: Ameliyat, anestezi veya iyileşme süreci gerekmez.
✅ Günlük yaşamı etkilemez: Tedavi sonrası kişi işine veya sosyal hayatına dönebilir.
✅ Uzun vadeli etkilidir: Beyin bağlantılarını yeniden yapılandırdığı için etkisi kalıcı olabilir.

Bilgilendirme amaçlı olan bu içeriğimiz oldukça önemli olup detayları doktorumuz aracılığıyla öğrenebilirsiniz.