Parkinson Ameliyatı ve Beyin Pili Tedavisi
Parkinson’da İlaçların Yetersiz Kaldığı Noktada Beyin Pili Çözümü
Parkinson tanısı konulduktan sonraki ilk yıllar genellikle ilaç tedavisinin son derece etkili olduğu dönemdir. Hasta ilacını alır ve kısa süre içinde hareketleri açılır, titremesi durur ve neredeyse tamamen normal hisseder.
Fakat ne yazık ki, yıllar ilerledikçe hastalığın doğası gereği beyin dışarıdan verilen dopamine karşı tolerans geliştirebilir veya ilacın etki süresi kısalabilir. İlaç alındıktan sonra iyilik hali daha kısa sürer ve hasta gün içinde ilaç etkisinde olduğu açık dönemler ile ilaç etkisinin bittiği kapalı dönemler arasında gidip gelmeye başlar. Ayrıca yüksek doz ilaca bağlı olarak diskinezi denilen istem dışı kıvranma hareketleri ortaya çıkabilir.
Bu noktada modern tıbbın sunduğu en etkili yöntem olan Derin Beyin Stimülasyonu yani Beyin Pili devreye girer.
Doç. Dr. Mehmet Sorar Ankara ‘da, ilaç tedavisinden artık yeterli faydayı göremeyen veya yan etkilerle mücadele eden hastalar için bu cerrahi yöntemi başarıyla uygulamaktadır.
Beyin Pili DBS Nedir ve Nasıl Çalışır?
Beyin pili, beynin hareket kontrolünden sorumlu çekirdeklerine, özellikle subtalamik çekirdek bölgesine yerleştirilen elektrotlar aracılığıyla sürekli ve düzenli elektrik sinyalleri gönderen elektronik bir sistemdir. Bu sinyaller Parkinson hastalığına neden olan anormal elektriksel aktiviteyi baskılayarak veya düzenleyerek belirtilerin ortadan kalkmasını sağlar.
Sistem temel olarak üç bileşenden oluşur. Birincisi beynin içine milimetrik hassasiyetle yerleştirilen ince elektrotlar, ikincisi cilt altından geçirilerek bağlantıyı sağlayan uzatma kabloları ve üçüncüsü göğüs kafesinde köprücük kemiği altına yerleştirilen pil yani jeneratördür.
Bu sistem dışarıdan bakıldığında belli olmaz ve tamamen cilt altındadır.
Kimler Beyin Pili Ameliyatı İçin Uygundur?
Her Parkinson hastası ameliyat için uygun aday değildir. Başarılı bir sonuç için doğru hasta seçimi kritik öneme sahiptir. Dr. Mehmet Sorar, adayları belirlerken şu kriterleri titizlikle değerlendirmekte:
- İdiyopatik Parkinson Tanısı: Hastanın tipik Parkinson hastası olması gerekir. Parkinson Plus sendromlarında beyin pili beklenen faydayı sağlamaz.
- Levodopa Yanıtı: Hastanın daha önce ilaç tedavisine olumlu yanıt vermiş olması şarttır. İlacın düzelttiği belirtileri pil de düzeltir. İlacın hiç etki etmediği yürüme ve denge sorunlarında pilin etkisi sınırlı olabilir.
- Bilişsel Durum: Hastada ciddi düzeyde demans yani bunama veya ağır psikiyatrik rahatsızlıklar bulunmamalıdır.
- Hastalık Süresi: Genellikle hastalığın üzerinden en az beş yıl geçmiş olması ve ilaç tedavisinin sınırlarına ulaşılmış olması beklenir.
Ameliyat Süreci: Uyanık Yapılan Cerrahi
Beyin pili ameliyatının en dikkat çekici özelliği hastanın işlem sırasında uyanık olmasıdır. Beyin dokusunun kendisinde ağrı algılayıcıları olmadığı için sadece kafa derisi lokal anestezi ile uyuşturulur ve hasta herhangi bir ağrı hissetmez.
- Çerçeve Takılması ve Görüntüleme: Ameliyat sabahı hastanın kafasına stereotaktik çerçeve sabitlenir ve MR çekilir. Hedef bölgenin koordinatları bilgisayar ortamında hatasız bir şekilde hesaplanır.
- Mikroelektrot Kayıt ve Test: Uzman hekim belirlenen hedefe saç teli inceliğinde bir kayıt elektrotu gönderir. Bu aşamada beyin hücrelerinin elektriksel sesini dinler ve Parkinson'a özgü sinyalleri tespit eder.
- Etki Değerlendirmesi: Asıl elektrot yerleştirildikten sonra test akımı verilir. Hastadan elini kaldırması, sayması veya konuşması istenir. Bu sırada titremenin durduğu ve kas sertliğinin çözüldüğü anında gözlemlenir.
- Pilin Yerleştirilmesi: Beyin aşaması tamamlandıktan sonra hasta genel anestezi ile uyutulur ve göğüs bölgesine pil yerleştirilerek sistem tamamlanır.
Ameliyat Sonrası Beklenen Sonuçlar
Beyin pili hastalığı tamamen ortadan kaldırmaz ancak hastalığın belirtilerini 5 ila 10 yıl öncesine götürerek hastaya ciddi bir yaşam konforu sunar.
Titreme yüzde seksen ile doksan oranında kontrol altına alınır.
Hareket yavaşlığı ve kas sertliği yüzde altmış ile yetmiş oranında düzelir.
İlaç dozları yarı yarıya azaltılabilir, böylece ilaca bağlı yan etkiler ortadan kalkar.
Hasta günlük işlerini yardımsız yapabilir hale gelir.
Sıkça Sorulan Sorular SSS
Soru: Beyin pilinin ömrü ne kadardır?
Cevap: Şarj edilemeyen piller hastanın kullanım yoğunluğuna göre ortalama 3 ile 5 yıl arasında dayanır. Şarj edilebilir pillerin ömrü ise 15 ila 25 yıla kadar uzayabilir ancak haftalık şarj gerektirir.
Soru: Ameliyat riskli midir?
Cevap: Her cerrahi işlem gibi beyin pili ameliyatının da enfeksiyon veya kanama gibi riskleri vardır. Ancak tecrübeli ellerde bu risk yüzde bir ila iki civarındadır.
Soru: MR çektirmek mümkün müdür?
Cevap: Yeni teknoloji piller MR uyumludur. Ancak çekim öncesinde pilin mutlaka MR moduna alınması ve gerekli kontrollerin yapılması gerekir.
Soru: Pili hissedecek miyim?
Cevap: Göğüs bölgesindeki pil cilt altında hafif bir kabarıklık olarak durur ancak günlük hayatta rahatsızlık vermez ve dışarıdan kıyafet üzerinden belli olmaz.
Dr. Mehmet Sorar Tecrübesiyle Güvenli Cerrahi
Beyin pili ameliyatı, ileri teknoloji ve yüksek cerrahi beceri gerektiren hassas bir prosedürdür. Doç. Dr. Mehmet Sorar, bugüne kadar gerçekleştirdiği 500'ün üzerinde beyin pili ameliyatı ile bu alanda Türkiye'nin önde gelen isimlerinden biri.
Ameliyat sırasında kullandığı Mikroelektrot Kayıt tekniği sayesinde hedefi milimetrik sapma dahi olmadan bulur ve en doğru noktaya müdahale eder.
Dr. Sorar'ın cerrahi yaklaşımındaki en önemli unsur hasta güvenliği ve konforudur. Ameliyat sırasında uyanık olan hastasıyla sürekli iletişim halinde kalarak sürecin her aşamasını birlikte yönetir. Hastanın o an yaşadığı rahatlamayı, titremenin duruşunu bizzat gözlemler ve en iyi sonucu alana kadar işlemi optimize eder. Dr. Mehmet Sorar ve deneyimli ekibi, ameliyat öncesi hazırlıktan taburculuk sonrası takibe kadar her aşamada hastalarının yanındadır. Gelin, bu sürecin üstesinden beraber gelelim.